Raty równe a malejące - wady i zalety dostępnych rozwiązań
Decydując się na zaciągnięcie kredytu hipotecznego warto rozważyć rodzaj rat, które chciałoby się spłacać. Zasadniczo do wyboru są raty stałe i malejące. Jednak nie każdy bank udostępnia w swojej ofercie kredyt z ratami malejącymi. Jeżeli jednak jest możliwość dokonania wyboru warto sobie przekalkulować, które rozwiązanie okaże się korzystniejsze, a przez to również w dłuższej perspektywie tańsze.
Konstrukcja raty kredytowej
Niezależnie od tego, jaki rodzaj rat zostanie wybrany, czy będą to raty stałe czy malejące, składają się zawsze z tych samych elementów. Raty kredytowe składają się z salda i spłacanych odsetek. Różnica między nimi polega jedynie w proporcjach, jakie są ustalone w jednym i drugim przypadku.
Raty stałe
Raty stałe nominalnie mają cały czas taką samą wartość. Bank podaje ją klientowi do wiadomości i jest to kwota, którą należy co miesiąc odprowadzać do banku na poczet powstałej wierzytelności. Z biegiem czasu jednakże wchodzące w skład tej raty elementy (saldo i odsetki) będą zmieniały wobec siebie proporcje. Przez kilka pierwszych lat, kredytobiorca będzie spłacał przede wszystkim odsetki z małym udziałem kredytu. Z biegiem czasu udział odsetek będzie malał a wzrastał będzie udział salda. W pewnym momencie się one zrównają, by później przez kilka ostatnich lat spłacane było głównie saldo, a udział odsetek był znacznie mniejszy.
Raty malejące
Konstrukcja tych rat jest nieco inna. Zasadniczo, raty zmieniają swoją wartość nominalną i na początku spłacania są znacznie wyższa, a pod koniec okresu kredytowania są niższe. Raty malejące ustalane są w ten sposób, że bank rozdziela saldo do spłaty na równe raty, a następnie wylicza obowiązujące od aktualnego w danym momencie salda odsetki. Oznacza to, że z biegiem czasu proporcje również będą się nieco zmieniały, ale wartością zmienną jest wyłącznie wartość odsetek. Kwota spłacanego salda przez cały okres kredytowania jest praktycznie taka sama.
Wady i zalety obydwu rozwiązań
Zaletą rat malejących jest to, że z czasem stają się one coraz łagodniejsze i łatwiejsze do udźwignięcia. Fakt spłacania salda praktycznie od początku kredytowania powoduje, że w perspektywie całego okresu kredytowego spłaca się mniej odsetek, a to często oszczędność na poziomie kilkudziesięciu tysięcy złotych. Wadą jest jednak to, że na początku, przez pierwsze lata, raty w rozwiązaniu malejącym są naprawdę bardzo wysokie, zdecydowanie wyższe niż przy ratach stałych. Raty stałe wymagają też mniejszej zdolności kredytowej. Oznacza to, że przy niższych zarobkach można otrzymać wyższy kredyt. Jest to spowodowane tym, że rata stała od samego początku jest niższa niż rata malejąca. W przypadku raty malejącej należy się wykazać wysokimi dochodami, dla uzyskania tego samego kredytu co przy ratach stałych. Które rozwiązanie jest korzystniejsze, to każdy powinien rozliczyć zgodnie ze swoimi możliwościami finansowymi i oczekiwaniami. Raty malejące pozwalają zaoszczędzić na odsetkach, ale w danym momencie są bardziej kosztowne. Raty stałe to ten sam harmonogram rozpisany na trzydzieści lat, ale wyższe odsetki. Decyzja więc musi być podjęta wyłącznie w zgodzie ze sobą.
