Nieruchomość zabytkowa - możliwości zagospodarowania
Nieruchomości zabytkowe mogą mieć w sobie bardzo duży potencjał inwestycyjny, ale również wiążą się ze sporymi trudnościami w zakresie remontów i przebudowy. Jako wpisane na listę zabytków podlegają obowiązkowo nadzorowi konserwatora zabytków, który decyduje o tym, co wolno, a czego nie wolno w ramach danej nieruchomości. Brak dowolności i pełnej swobody w dużym stopniu ogranicza, ale również gwarantuje zachowanie zabytkowego charakteru budowli.
Prawo zagospodarowania zabytkowej nieruchomości
Zgodnie z obowiązującymi przepisami, ustawa o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami w pewien sposób ogranicza wykonywanie praw właścicielskich na nieruchomości zabytkowej, a ponadto nakłada na jej właściciela dodatkowe obowiązki i zadania. Co za tym idzie, zagospodarowanie takiego obiektu nie może być całkowicie dowolne. Jeżeli bowiem cel, do którego budynek miałby być przeznaczony, będzie wymagał zbyt dużych ingerencji w budynek, jego konstrukcję lub wykończenie, to konserwator zabytków może nie wyrazić na takie działania zgody. Bez dostosowania zaś budynek może nie nadawać się do założonego celu. W kwestii zagospodarowania takiego budynku, jego właściciel musi w pierwszej kolejności dopełnić formalności, które są jego zobowiązaniem, a dopiero później wnioskować o pozwolenie na ewentualną adaptację. W tym przypadku należy posiadać odpowiednie dokumenty:
- Dokumentację konserwatorską określającą stan zachowania zabytku nieruchomego i możliwość jego adaptacji, z uwzględnieniem historycznej funkcji i wartości tego zabytku;
- Uzgodniony z wojewódzkim konserwatorem zabytków program prac konserwatorskich przy zabytku nieruchomym, określający zakres prac i sposób ich prowadzenia oraz wskazujący niezbędne do zastosowania materiały i technologie;
- Uzgodniony z wojewódzkim konserwatorem zabytków program zagospodarowania zabytku nieruchomego wraz z otoczeniem oraz dalsze korzystanie z tego zabytku, z uwzględnieniem wyeksponowania jego wartości.
Takie oczekiwania i wymagania stawiane właścicielowi w dość dużym stopniu ograniczają możliwości działania i zagospodarowywania tego rodzaju obiektów.
Możliwości zagospodarowania zabytkowej nieruchomości
Oczywiście budynek zabytkowy nie musi być przeznaczony jednak tylko do zwiedzania. To, że nałożone są liczne ograniczenia i obwarowania, nie oznacza, że nie da się ich pogodzić z planami inwestycyjnymi. Oczywiście, w niektórych przypadkach się nie da – zwykle wiąże się to ze stanem budynku, jednak są sytuacje, gdy takie zagospodarowanie jest w pełni możliwe. I tak, nieruchomość zabytkową można zagospodarować na przykład na ekskluzywną restaurację. Wystarczy jedynie uzyskać zgodę konserwatora nie tylko na takie przeznaczenie budynku, ale na jego dostosowanie, a prace remontowe wykonywać pod nadzorem konserwatora, który w razie czego będzie podejmował dalsze decyzje. Innym sposobem na zagospodarowanie takiego obiektu jest hotel lub pensjonat. Przy czym pensjonat byłby chyba bardziej adekwatny. Oczywiście tu również należy mieć na uwadze wytyczne i pozwolenia wydane przez konserwatora. Bez niego nie wolno podjąć żadnej działalności budowlanej czy nawet remontowej na terenie budynku. I na koniec, jeżeli nieruchomość nie ma pełnić roli komercyjnej, można ją zaadaptować po prostu do zamieszkania. To doskonały sposób i świetna propozycja, która powoduje, że można zamieszkać w niezwykle urokliwym miejscu, przepełnionym historią, magią i tajemniczością.
