Dyspozycja kontem bankowym na wypadek śmierci

Prowadzenie rachunku bankowego pozwala na podejmowanie wszystkich decyzji związanych z ulokowanymi na tym rachunku pieniędzmi. Jedną z nich jest również dyspozycja wydawana na wypadek śmierci właściciela konta. Jak to wygląda w praktyce, co należy zrobić i jak regulują tę kwestię zapisy prawne?
Majątek zmarłego
Co do zasady majątek zmarłego powinien być poddany postępowaniu spadkowemu i zgodnie z decyzją odpowiedniego sądu rozdysponowany spadkobiercom proporcjonalnie do ich udziału w spadku. Przepisy prawa bardzo precyzyjnie regulują to, kto jest spadkobiercą oraz jaki jest jego udział w spadku po zmarłym. Z uwagi na fakt, że otrzymanie spadku jest formą wzbogacenia, musi się ono odbyć zgodnie z przepisami prawa i w sposób dla prawa jawny. Tak, by spadkobierca nie ukrył pozyskanego majątku. W skład masy spadkowej wchodzi również wartość zgromadzona na indywidualnym rachunku bankowym. Bank prowadzący rachunek, po otrzymaniu informacji o śmierci jego właściciela, powinien zamrozić zgromadzone na rachunku pieniądze i wypłacić je dopiero na podstawie prawomocnego wyroku sądowego, w którego treści znalazłyby się informacje o osobie uprawnionej do ich odbioru. Sprawy spadkowe toczą się jednak często nawet latami. Sąd wymaga pewnego okresu na przeprowadzenie poszukiwań wszystkich uprawnionych spadkobierców. Dopiero, gdy zostaną oni odnalezieni i sąd ustali ich udział w spadku można poprowadzić postępowanie. Może być jednak tak, że w toku postępowania okaże się, że jedna strona oczekuje większego udziału lub oczekuje wyłączenia z dziedziczenia innej strony. Wówczas sprawa się komplikuje, a postępowanie przedłuża. Można przed tym uchronić swoich bliskich, przynajmniej w zakresie środków zgromadzonych na koncie bankowym, decydując się na wydanie odpowiedniej dyspozycji na wypadek śmierci.
Dyspozycja na wypadek śmierci
Każdy właściciel konta osobistego lub konta oszczędnościowego może wykupić sobie dodatkową usługę, jaką jest właśnie dyspozycja na wypadek śmierci. Wiąże się ona z dodatkowym kosztem w wysokości kilkunastu lub kilkudziesięciu złotych, ale oszczędza bliskim problemów związanych właśnie z koniecznością czekania na wydanie postanowienia sądowego. Wydanie dyspozycji na wypadek śmierci jest czynnością jednorazową i opłata jest również jednorazowa. W każdej chwili może być ona jednak zmieniona, co wiąże się zwykle z koniecznością poniesienia kolejnej opłaty. Dyspozycja na wypadek śmierci może dotyczyć całej kwoty, jej procentowej części lub konkretnej sumy. Jeżeli chodzi o osoby upoważnione, kwota może być przekazana jednej osobie lub kilku – w tym wypadku należy określić, jaka część ma przypadać konkretnej osobie w udziale. Przepisy jednakże precyzują listę osób, które mogą zostać wskazane w dyspozycji na wypadek śmierci. Mogą to być wstępni zmarłego, zstępni, rodzeństwo oraz małżonek. Pieniędzy zgromadzonych na rachunku bankowym nie można przekazać dowolnie wybranej osobie. Ustawodawca określił również limit w zakresie kwoty, która może zostać rozdysponowana. Otóż jest to dwudziestokrotność przeciętnego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw określona na miesiąc przed śmiercią posiadacza rachunku. Obecnie jest to ponad 76000 zł. Jeżeli właściciel konta rozdysponuje taką kwotę nominalnie, ale na jego koncie nie będzie tyle pieniędzy, wówczas wszystkie wypłaty zostaną zmniejszone proporcjonalnie. Jeżeli jednak na koncie będzie zgromadzona większa kwota, to rozdysponowane będzie jedynie wspomniane 76000 zł, a reszta zostanie zamrożona i wypłacona dopiero na podstawie orzeczenia sądowego po zakończeni sprawy spadkowej. Dyspozycja na wypadek śmierci jest dostępna wyłącznie w przypadku indywidualnego konta bankowego. Jeżeli w posiadaniu jest konto wspólne, wydanie takiej dyspozycji nie jest możliwe.