Rodzaje stóp procentowych NBP

Stopy procentowe Narodowego Banku Polskiego, zwane także podstawowymi stopami procentowymi, to instrumenty stosowane przez bank centralny. Ich wysokość wpływa m.in. na oprocentowanie kredytów. Ustalenie wysokości stóp procentowych jest jednym z zadań Rady Polityki Pieniężnej, która jest organem decyzyjnym NBP.

Stopy procentowe NBP: stopa referencyjna

Stopa referencyjna banku centralnego należy do podstawowych stóp procentowych NBP od 1998 roku. Wyznacza ona rentowność bonów pieniężnych, które są emitowane przez Narodowy Bank Polski w trakcie operacji otwartego rynku. Operacje to nic innego jak zakup lub sprzedaż krótkoterminowych (najczęściej 7 dniowych) bonów pieniężnych na rynki międzynarodowych, dzięki czemu możliwe jest przywrócenie równowagi płynnościowej w sektorze bankowym. Jak wyjaśniają eksperci, wysokość stopy referencyjnej Narodowego Banku Polskiego wpływa na poziom WIBOR-u, który jest podstawą oprocentowania kapitału obcego. W marcu 2015 roku wartość stopy referencyjnej ustalono na 1,5%, co stanowi najniższą wartość w historii.

Stopa depozytowa - stopa procentowa NBP

Stopa depozytowa należy do podstawowych stóp procentowych Narodowego Banku Polskiego od 2001 roku. Stopa depozytowa określa oprocentowanie jednodniowych depozytów, które są składane w banku centralnym (NBP) przez banki komercyjne. Przez ekonomistów stopa depozytowa nazywaną jest "podłogą" na rynku bankowym. Na tym rynku oprocentowanie waha się pomiędzy stopą lombardową (najwyższą), a właśnie stopą depozytową (najniższą). Stopa depozytowa jest najniższym możliwym oprocentowaniem na rynku.

Stopa lombardowa - stopy procentowe NBP

Stopa lombardowa, zwana również stopą kredytu lombardowego określa cenę, po której Narodowy Bank Polski udziela bankom komercyjnym pożyczek pod zastaw. Zgodnie z obowiązującymi przepisami, w tym m.in. ustawą antylichwiarską, stopa lombardowa jest również podstawą do określenia maksymalnego oprocentowania kredytów i pożyczek. Kwota kredytu lombardowego udzielanego bankom komercyjnym przez Narodowy Bank Polski, nie może przekroczyć wartości 100% - X% wartości papierów wartościowych, które dany bank komercyjny obciąża pod zastaw. Aby wycenić zabezpieczenie, bank centralny musi stosować tzw. haircut (wspomniane wcześniej X%).

Stopa redyskontowa - stopy procentowe NBP

Stopa redyskontowa, zwana także stopą redyskontową weksli, lub w skrócie s. r. w jest instrumentem banku centralnego, służącego do obliczania ceny, po której Narodowy Bank Centralny przyjmuje spełniające określone warunki weksle od banków komercyjnych. Weksle przyjmowane przez bank centralne przyjmowane są do redyskonta. Warto wiedzieć, że podwyższenie stopy redyskontowej wpływa na zmniejszenie kreacji pieniądza na rynku, a z kolei obniżenie stopy redyskontowej powoduje podwyższenie kreacji pieniądza. Jak jednak wyjaśniają eksperci, niewielka popularność weksli w Polsce sprawia, że stopa redyskontowa odgrywa niewielkie znaczenie w polityce pieniężnej Narodowego Banku Polskiego. Służy jednak m.in. do określania odsetek w przypadku kredytów studenckich.

Stopa dyskonta weksli jako stopa procentowa NBP

Kolejną podstawową stopą procentową Narodowego Banku Polskiego jest stopa dyskonta weksli. Jest to stopa procentowa naliczana w momencie przyjęcia przez dany bank centralny. Ze względu na niewielką popularność weksli w Polsce, podobnie jak stopa redyskontowa, stopa weksli ma niewielkie znaczenie w kształtowanie polityki monetarnej przez Narodowy Bank Polski.