Na czym polega analiza kredytowa?
Ocena zdolności kredytowej klienta jest podstawą dla banku do udzielenia kredytu. Składa się na nią określenie parametrów jakościowych i ilościowych, a przeważnie też scoring, czyli ocena tych aspektów wyrażona punktowo. Analiza kredytowa wymaga udostępnienia bankowi niezbędnych danych.
Każdy, kto ubiega się o udzielenie kredytu gotówkowego lub hipotecznego, jest dokładnie prześwietlany przez bank pod kątem finansów. Pozwala to bankowi ocenić, czy klient jest godny zaufania i czy można udzielić mu kredytu bez obaw o spłatę zadłużenia w terminie. Wpływa to też na warunki umowy – bardziej wiarygodny klient ma lepszą pozycję w ich negocjacjach.
Rodzaje analizy kredytowej – ilościowa, jakościowa i punktowa
Metody oceny zdolności kredytowej osób fizycznych opierają się na trzech rodzajach analizy kredytowej. Bank sprawdza bazy bankowe, opiera się też na dostarczonych dokumentach oraz zebranych informacjach prawnych i tzw. miękkich. Analiza kredytowa ilościowa to podstawa oceny zdolności kredytowej klienta. Polega ona na dokładnym określeniu wysokości dochodów i ich systematyczności. W tym celu kredytobiorca jest zobowiązany dostarczyć bankowi niezbędne dokumenty, w tym zaświadczenie o dochodach i inne, które mogą pomóc w ocenie ilościowej.
Zobacz też: Jak zwiększyć zdolność kredytową?
Analiza kredytowa jakościowa uwzględnia takie aspekty, jak:
- wiek klienta, jego stan cywilny, liczba dzieci i osób na utrzymaniu, staż pracy, rodzaj zatrudnienia, zajmowane stanowisko, zawód, wykształcenie, status majątkowy i liczba oraz rodzaj posiadanych nieruchomości,
- historia współpracy z bankiem – długość jej trwania, historia rachunku, korzystanie z innych produktów, np. kredytów, terminowość regulowania dotychczasowych zobowiązań,
- ryzyko kredytowe – wysokość kredytu, okres kredytowania, wysokość wkładu własnego i zabezpieczenia kredytu.
Trzeci rodzaj analizy kredytowej to tzw. credit scoring, czyli analiza punktowa. Punktowo ocenia się w niej parametry ilościowe i jakościowe. Każdy z aspektów ma określoną liczbę punktów ze względu na ich istotność. Im więcej punktów, tym zdolność kredytowa klienta jest wyższa. Analiza kredytowa służy bankowi do oceny zdolności kredytowej oraz ryzyka kredytowego. Pozwala to oszacować szansę na regularne spłacanie zadłużenia przez kredytobiorcę oraz jakość ewentualnego zabezpieczenia kredytu.
Przeczytaj więcej: Kredyt hipoteczny krok po kroku - ile trwa procedura?
Analiza kredytowa podmiotów gospodarczych
W przypadku przedsiębiorstw analiza kredytowa uwzględnia inne aspekty niż ocena zdolności kredytowej osób fizycznych. Zwykle jest też bardziej szczegółowa, zwłaszcza że w grę wchodzą przeważnie bardzo wysokie kwoty. Bank dokonuje analizy kredytowej firmy, sprawdzając:
- wartość aktywów firmy,
- strukturę przedsiębiorstwa,
- strukturę kapitałów,
- źródła finansowania,
- bilanse finansowe, uwzględniając szczególnie przychody i koszty działalności,
- i oceniając konkurencyjność firmy na rynku,
- kwalifikacje kadry kierowniczej oraz pozostałych pracowników.
Ważna dla kredytodawcy jest też ocena wpływu otoczenia na działalność firmy w momencie starania się o kredyt oraz w przyszłości. Dzięki analizie tych aspektów bank jest w stanie prognozować, czy kredyt będzie spłacany zgodnie z umową, w terminie i regularnie.
