Służebność gruntowa na nieruchomości
Służebność gruntowa na nieruchomości to rozwiązanie prawne, którego zadaniem jest usprawnienie stosunków panujących na danym obszarze. Stosuje się ją wówczas, gdy właściciel jednej nieruchomości nie może się do niej dostać np. z drogi publicznej, ponieważ część drogi dojazdowej stanowi własność innej osoby. Takie sytuacje się zdarzają i właśnie służebność gruntowa nałożona na nieruchomości stanowi sposób na ich rozwikłanie.
Uczestnicy sytuacji prawnej
Nałożenie służebności gruntowej na nieruchomości wymaga uczestnictwa dwóch nieruchomości. Jedna z nich jest nieruchomością władnącą, czyli tą która korzysta ze służebności, a druga jest nieruchomością obciążoną, czyli tą, która musi tolerować służebność. Nałożenie takiego rozwiązania prawnego jest odgórne i musi być respektowane.
Zasady służebności gruntowej na nieruchomości
Służebność gruntowa nieruchomości może mieć bardzo różnorodny charakter. Zwykle jednak dotyczy przede wszystkim możliwości przejazdu lub przechodu. W praktyce wygląda to tak, że właściciel gruntu, który prowadzi do nieruchomości należącej do drugiego właściciela jest zobowiązany udostępnić mu przejście do jego nieruchomości. Nawet jeżeli cały ten teren należy do właściciela „A”, a jedynie dom należy do właściciela „B”, to na mocy nałożonej służebności, właściciel „A” musi udostępnić przejście. Użytkowanie tego gruntu przez właściciela „B” jest jednak ograniczone i nie może być swobodnie czy dowolnie wykorzystane. Otóż, właściciel B może poruszać się wyłącznie pod drodze, ulicy lub ścieżce wyraźnie do tego celu wyznaczonej. Nie wolno mu poruszać się poza wyznaczonym do tego celu obszarem. Służebność gruntowa może też mieć nieco inny charakter. Może ograniczać prawo właściciela nieruchomości obciążonej do nasadzania zbyt wysokich drzew, które ograniczyłyby dostęp światła słonecznego na drugą działkę lub też do rozbudowywania swojego budynku ponad pewną wysokość, nawet jeżeli przepisy budowlane mówią inaczej. Chodzi tu przede wszystkim o pewne regulowanie wzajemnych relacji i stosunków za pomocą określonych przepisów prawnych. Ważne jest jednak to, że służebność gruntowa ma być wykonywana w taki sposób, by być jak najmniej dotkliwą wobec nieruchomości obciążonej. Nie może to stanowić zbytniego ograniczenia praw własnościowych posiadacza obciążonego gruntu. Właśnie dlatego użytkownicy z nieruchomości władnącej muszą korzystać z wyznaczonego miejsca do przejścia w zakresie jedynie minimalnym, niezbędnym dla normalnego funkcjonowania.
Okres obowiązywania służebności gruntowej na nieruchomości
Prawo służebności gruntowej na nieruchomości jest prawem rzeczowym. Oznacza to, że nie jest ono nałożone na właściciela, ale na dany grunt, na daną nieruchomość. W praktyce, przejawia się to tym, że po zmianie właściciela nieruchomości obciążonej, nowy właściciel również jest zobowiązany do respektowania nałożonych wcześniej przepisów. Przepisy te są bowiem niezbywalne na mocy zbycia nieruchomości. Służebność gruntowa na nieruchomości to narzędzie prawne, które pozwala normować stosunki między sąsiadami zamieszkującymi nieruchomości nie dużo od siebie oddalone, powiązane obszarowo jednym gruntem, który należy do jednego z sąsiadów.
