Darowizna samochodu 2021 – gdzie zgłosić? Jak uniknąć podatku?

Darowizna samochodu – co to jest?

Jak dokonać darowizny samochodu?

Co powinna zawierać umowa darowizny?

Czy mogę jeździć na OC darczyńcy?

Jaki podatek od umowy darowizny samochodu?

Jak określić wartość samochodu na umowie darowizny?

Jak wyliczyć podatek od darowizny samochodu w zależności od grupy podatkowej i wartości auta?

Czy należy zgłaszać każdą darowiznę samochodu do urzędu skarbowego?

Jak najkorzystniej dokonać darowizny samochodu żeby nie płacić podatku?

Darowizna samochodu – co to jest?

Darowizna to, według Kodeksu Cywilnego, zobowiązanie do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swego majątku. W kontekście pojazdów mechanicznych będzie to po prostu przeniesienie całości lub części własności samochodu na inną osobę. Dotyczy ona osób prywatnych i jest możliwa niezależnie od stopnia pokrewieństwa, powinowactwa czy charakteru znajomości.

Jeśli przyrzeczone świadczenie zostało spełnione, to znaczy: **auto zostało wydane **obdarowanemu, taka operacja nie wymaga aktu notarialnego, co pozwala oszczędzić na kosztach związanych z pracą notariusza.

Jak dokonać darowizny samochodu?

Samo przekazanie kluczyków nie wystarczy – potrzebny będzie dokument przeniesienia własności w postaci umowy darowizny. Pod względem niezbędnych danych przympomina on umowę kupna sprzedaży, od której zawsze trzeba odprowadzić podatek PCC – w tym przypadku korzystając z tych samych danych i osiągając ten sam efekt możemy uniknąć tego obowiązku.

Co powinna zawierać umowa darowizny?

Niezbędne elementy umowy darowizny to:

• data i miejsce dokonania darowizny samochodu
• dane dotychczasowego właściciela – imię i nazwisko, adres zamieszkania, adres zameldowania, numer i seria dowodu osobistego, PESEL
• **dane obdarowanego **– tak jak w przypadku darczyńcy
• określenie** wzajemnego pokrewieństwa **stron
• informacje pozwalające na jednoznaczną identyfikację auta będącego przedmiotem umowy – numer VIN, marka, model, rok produkcji, pojemność silnika, przebieg, numer rejestracyjny, dopisać warto też kolor, rodzaj paliwa, typ nadwozia, nazwę wersji wyposażenia oraz listę dokumentów przekazanych wraz z autem (dowód rejestracyjny, polisa OC, jeśli są to również: karta pojazdu, książka serwisowa, karty gwarancyjne na dodatkowe niefabryczne elementy wyposażenia)
• ustalona przez strony wartość pojazdu
• data przekazania pojazdu
• oświadczenie dotychczasowego właściciela pojazdu, że pojazd faktycznie jest w jego posiadaniu, nie stanowi przedmiotu zabezpieczenia ani zastawu
• oświadczenie obdarowanego o przyjęciu darowizny
• informacja, która strona transakcji pokryje ewentualne dodatkowe koszty umowy (zwykle obdarowany) \

Umowa darowizny powinna zostać sporządzona w dwóch identycznych kopiach – jedna dla darczyńcy, druga dla obdarowanego. **Warto zrobić jej skan **na wypadek gdyby się gdzieś zawieruszyła.

Składając podpis jako darczyńca poświadczasz, że dokonałeś darowizny, zaś podpisując jako obdarowany potwierdzasz, że ją przyjmujesz. Fizycznie przekazanie samochodu nie musi wydarzyć się tego samego dnia – może nastąpić w późniejszym, określonym w umowie terminie.

Umowę darowizny przedstawiasz jako dowód własności w wydziale komunikacji oraz w ubezpieczalni, zachowując wymagane prawem terminy 30 dni na przerejestrowanie i 14 dni na zgłoszenie zmiany właściciela.

Czy mogę jeździć na OC darczyńcy?

Podobnie jak w przypadku umowy sprzedaży, OC jest przypisane do pojazdu, więc tak – do końca trwania polisy obdarowany może z niej korzystać, pamiętając, że wskutek zmiany właściciela nie zostanie ona automatycznie przedłużona. Towarzystwa ubezpieczeniowe mogą też dokonać rekalkulacji składki – na przykład zażądać dopłaty, gdy darczyńcą jest dziadek jeżdżący bezszkodowo od wielu lat, a obdarowanym – świeżo upieczony nastoletni kierowca bez zniżek.

Jaki podatek od umowy darowizny samochodu?

To, czy i jaki podatek zapłaci obdarowany, zależy od dwóch czynników:

• stopień pokrewieństwa między nim a darczyńcą
• wartość samochodu

**Darowizny od najbliższej rodziny **są, pod warunkiem zgłoszenia ich w terminie na druku SD-Z2, zwolnione z podatku. Najbliższa rodzina to tak zwana 0 grupa podatkowa, do której należą:

• małżonkowie - mąż, żona
• dzieci – syn, córka
• rodzice – ojciec, matka
• rodzeństwo – brat, siostra
• dziadkowie – dziadek, babcia, pradziadek, prababcia itd.
• wnuki – wnuczek, wnuczka, prawnuk, prawnuczka itd.
• dzieci adoptowane i przysposobione – pasierb, pasierbica
• rodzice przybrani – ojczym, macocha \

Od października 2020 z pełnego zwolnienia z podatku mogą również skorzystać osoby, które przebywają lub przebywały w rodzinie zastępczej, w rodzinnym domu dziecka, w placówce opiekuńczo-wychowawczej lub w regionalnej placówce opiekuńczo-terapeutycznej, o których mowa w ustawie 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej.

W grupie 0 podatku unikniemy nawet jeśli otrzymujemy od dziadka czy ojca samochód o znacznej wartości, o ile **w ciągu 6 miesięcy **zgłosimy to do urzędu skarbowego.

**I grupa podatkowa **zawiera wszystkich z grupy 0 oraz dodatkowo powinowatych, którymi są:

• teść
• teściowa
• zięć
• synowa

W przypadku I grupy kwota wolna od podatku wynosi 9637 złotych, a** opodatkowaniu podlega nadwyżka** ponad tę kwotę. Jeśli otrzymasz od teścia samochód wart 18 tysięcy złotych, podstawą obliczenia podatku będzie różnica 18000-9637, czyli w tym przykładzie 8363 zł. Samochód za 9 tysięcy nie spowoduje powstania obowiązku podatkowego.

**II grupa podatkowa **obejmuje następujących członków dalszej rodziny:

• zstępni rodzeństwa (np. siostrzeniec, bratanek)
• rodzeństwo rodziców (np. wuj, ciotka)
• zstępni i małżonkowie pasierbów
• małżonkowie rodzeństwa (np. mąż siostry)
• rodzeństwo małżonków (np. brat żony - szwagier)
• małżonków rodzeństwa małżonków (np. mąż siostry męża)
• małżonków innych zstępnych (np. żona wnuka) \

W przypadku II grupy kwota wolna od podatku jest niższa – wynosi 7276 złotych. Należny podatek za samochód wart 18 tysięcy otrzymany od wujka obliczysz biorąc jako podstawę różnicę 18000-7276, czyli 10724 zł. Samochód za 9 tysięcy będzie wymagał opodatkowania nadwyżki 1724 zł.

III grupa podatkowa obejmuje wszystkie inne osoby niespokrewnione – kwota wolna od podatku wynosi wtedy jedynie 4902 zł. Jeśli przyjaciel daruje ci auto za 18 tysięcy, podstawą opodatkowania będzie 18000-4902, czyli 13098 złotych. Przy samochodzie za 9 tysięcy – odpowiednio 4098 zł.

Jak określić wartość samochodu na umowie darowizny?

Wartość przekazywanego samochodu powinna być ustalona w oparciu o cenę rynkową z dnia umowy darowizny. Najłatwiej zrobić to przeglądając ogłoszenia internetowe w poszukiwaniu auta z podobnego rocznika, ze zbliżonym przebiegiem i wyposażeniem, biorąc oczywiście poprawkę na zróżnicowany stan pojazdów używanych. Można też oczywiście dać zarobić rzeczoznawcy samochodowemu, niemniej jednak umowę darowizny zawiera się zwykle po to, aby oszczędzać pieniądze, a nie wydawać.

Co jeśli pomylisz się przy wycenie, nawet dość znacznie? Nic wielkiego się nie stanie, w końcu jako osoba prywatna, niezajmująca się zawodowo obrotem pojazdami, możesz nie być świadomy, co oddajesz albo dostajesz, zwłaszcza że wszystko dzieje się bezgotówkowo i dobrowolnie. Musisz jednak przygotować się, że w urzędzie skarbowym twoje wyliczenia mogą zostać skorygowane – pracownik skarbówki dokona wyceny przy pomocy systemu Eurotax czy Infoexpert i właśnie ta urzędowa wycena będzie podstawą obliczenia podatku.

Jak wyliczyć podatek od darowizny samochodu w zależności od grupy podatkowej i wartości auta?

Gdy mamy już ustaloną grupę podatkową i wysokość nadwyżki (różnica między wartością auta a kwotą wolną przysługującą danej grupie), dokonujemy prostego wyliczenia podatku:

Grupa / Wartość nadwyżki	do 10278 zł	od 10278 do 20556 zł	powyżej 20556 zł
0	0	0	0
I	3 proc. podatku od nadwyżki	308,3 zł + 5 proc. podatku od nadwyżki ponad 10278	822,2 zł + 7 proc. podatku od nadwyżki ponad 20556
II	7 proc. podatku od nadwyżki	719,5 zł + 9 proc. podatku od nadwyżki ponad 10278	1644,5 zł + 12 proc. podatku od nadwyżki ponad 20556
III	12 proc. podatku od nadwyżki	1233,4 zł i 16 proc. podatku od nadwyżki ponad 10278	2877,9 zł i 20 proc. podatku od nadwyżki ponad 20556

Przykład:

Policzmy więc dla wspomnianego wcześniej auta za 18 tysięcy złotych: otrzymane od ojca nie rodzi obowiązku płacenia podatku, jeśli dostaniemy je od teścia, zapłacimy 250,89 zł, jeśli od wujka – 759,64 zł, a od przyjaciela – aż 1684,60 zł. Oznacza to, że na **darowiznach najwięcej skorzystają osoby z 0 i I grupy podatkowej **– w innych przypadkach lepiej spisać umowę kupna sprzedaży, albowiem podatek od czynności cywilnoprawnych (2% od wartości auta, składany w terminie 14 dni od daty zawarcia umowy sprzedaży na druki PCC-3 – czyli w naszym przykładzie 360 zł) może wynieść mniej niż ten od darowizny.

Pamiętajmy też, że 0 grupa podatkowa działa jedynie wtedy, kiedy zgłosimy darowiznę w terminie 6 miesięcy – w przeciwnym wypadku trzeba będzie odprowadzić podatek w wysokości wyliczonej w oparciu o warunki I grupy, co może być szczególnie bolesne finansowo przy drogich czterokołowych prezentach. Przy aucie za 100 tysięcy złotych będzie to aż 5708,69 zł.

Czy należy zgłaszać każdą darowiznę samochodu do urzędu skarbowego?

Nie ma obowiązku zgłaszania urzędowi darowizny jeśli wartość darowanego pojazdu lub jego części nie przekracza kwoty wolnej od podatku. Należy jednak być ostrożnym – przyjęcie kolejnej darowizny od tej samej osoby przed upływem okresu 5 lat kalendarzowych może skutkować przekroczeniem tej kwoty i koniecznością zapłaty podatku od nadwyżki.

Przykład:

Teść podarował ci samochód za 9 tysięcy złotych w roku 2019, a następnie w roku 2021 podarował drugi, wart 5 tysięcy - oba z umowami darowizny przerejestrowałeś na siebie w wydziale komunikacji. Pierwszego darowanego samochodu nie musisz zgłaszać do urzędu skarbowego, ale drugi już powinieneś – powoduje on przekroczenie kwoty wolnej o 4363 zł, czyli po wyliczeniach obowiązek dopłaty 130,89 złotych. Nie ma znaczenia, że drugie auto jest tańsze – liczy się łączna suma darowizn w okresie 5 lat.

Jak najkorzystniej dokonać darowizny samochodu żeby nie płacić podatku?

Najlepiej doprowadzić do sytuacji, w której darowizna samochodu odbywa się między członkami 0 grupy podatkowej. Można tego dokonać np. **serią umów darowizny **następujących po sobie w krótkim okresie – na przykład gdy wujek najpierw daruje swój samochód twojej mamie, a następnie mama tobie. Należy wtedy pamiętać, by za każdym razem dopełnić formalności, zgłaszając zmiany właścicieli w wydziale komunikacji, w urzędzie skarbowym i w ubezpieczalni.