Mechanizm działania fotoradarów

Jak działa fotoradar?

Fotoradar jest urządzeniem, które służy do pomiaru prędkości zbliżającego się lub oddalającego się pojazdu. W momencie, gdy fotoradar odnotuje przekroczenie prędkości, wykonuje fotografię. Zdjęcie to staje się podstawą do ukarania kierowcy, który prędkość przekroczył. Wszystkie dane mogą być albo zapisywane na elektronicznym nośniku, albo przekazywane bezpośrednio do centrali.

Sposób działania fotoradarów nie jest bardzo skomplikowany. Urządzenie to musi działać szybko. Wykorzystywany jest tutaj tzw. efekt Dopplera, który zakłada, że zmiana długości fala powodowana jest ruchem źródła. Otóż fotoradar wysyłka wiązkę mikrofal w kierunku zbliżającego się samochodu, a następnie sprawdza jego prędkość. Jest to możliwe dzięki temu, że fale odbijają się od jadącego samochodu, a – zależnie od tego, z jaką prędkością się porusza – zmienia się częstotliwość fal. Odbita fala analizowana jest przez fotoradar. Na tej podstawie wyliczana jest prędkość samochodu. W momencie, gdy urządzenie odnotuje przekroczenie prędkości, wykonuje zdjęcie pojazdu.

Jakie informacje rejestruje fotoradar?

To jedna z tych kwestii, które najbardziej interesują kierowców. Na zdjęciu znajduje się:

• samochód,
• tablice rejestracyjne,
• data i godzina popełnienia wykroczenia,
• miejsce,
• prędkość dozwolona na danym odcinku,
• prędkość, z jaką poruszał się samochód w chwili przekroczenia prędkości.

Co istotne, z uwagi na fakt, że fotoradar może wykonać fotografię oddalającemu się pojazdowi, nie zawsze na zdjęciu znajduje się twarz kierowcy. W takiej sytuacji niemożliwe jest ustalenie, kto dokładnie prowadził pojazd – a tym samym trudno stwierdzić, kto powinien otrzymać mandat. W związku z tym skuteczność fotoradarów nie jest tak wysoka. A to nie koniec problemów – co jeszcze sprawia, że w kwestii fotoradarów planowane są zmiany przepisów?

Dlaczego skuteczność fotoradarów nie jest satysfakcjonująca?

Oczywiście z perspektywy kierowcy, im niższa będzie skuteczność fotoradarów, tym lepiej. Jeśli jednak chodzi o bezpieczeństwo na drodze, jest zupełnie odwrotnie. Niestety, nie każdy zdaje sobie sprawę z tego, że temat fotoradarów powoduje wiele komplikacji, a niektóre z nich trudno jest przeskoczyć.

Przede wszystkim tylko nieco ponad połowę kierowców udaje się ukarać za przekroczenie prędkości przy pomocy mandatu z fotoradaru. Dlaczego tak się dzieje? Przyczyną są przede wszystkim niedostateczna ilość osób, zajmujących weryfikacją zarejestrowanych naruszeń. Przepisy w niektórych kwestiach również nie są jednoznaczne – i kierowcy chętnie to wykorzystują.

Tak naprawde kierowca nie zawsze jest zobowiązany do przyjęcia mandatu. Wystarczy, że zdjęcie jest niewyraźne lub że na zdjęciu znajduje się więcej niż jeden pojazd – to wystarczająca podstawa do tego, aby odmówić jego przyjęcia. Nietrudno się domyślić, że w wielu przypadkach na zdjęciu z fotoradaru znajduje się kilka pojazdów – w końcu urządzenia te ustawiane są głównie w miejscowościach.

Kolejny problem dotyczy sytuacji, kiedy właściciel pojazdu odmawia przyjęcia mandatu, ponieważ twierdzi, że to nie on prowadził samochód w momencie przekroczenia prędkości. Jeśli zdjęcie jest niewyraźne, trudno jednoznacznie to stwierdzić. W takiej sytuacji właściciel może wskazać osobę, która prowadziła auto – wtedy to ona opłaci mandat. Jeśli natomiast nie jest w stanie stwierdzić, kto kierował, teoretycznie nie musi płacić mandatu.

Czekają nas zmiany w przepisach?

Prawdopodobnie tak. Inspekcja Transportu Drogowego już teraz przygotowuje przepisy, które mają poprawić skuteczność fotoradarów. Zmieni się kilka rzeczy. Przede wszystkim za mandat z fotoradaru zapłaci właściciel, a kara będzie nakładana w trybie administracyjnym. Zmiana ta ma ograniczyć unikanie odpowiedzialności. Procedura zadziała w momencie, gdy niemożliwe będzie wskazanie, kto prowadził auto. Dzięki nowym przepisom zniknie obowiązek poszukiwania sprawcy zdarzenia. Oczywiście takie rozwiązanie budzi wiele wątpliwości, dlatego jest ono dyskutowane już od wielu lat. Na ten moment nie ma pewności co do tego, jakie będą dokładne zmiany w przepisach. Wygląda jednak na to, że będzie to zmiana na niekorzyść kierowców.

Jak działają fotoradary – podsumowanie

Choć sposób działania fotoradarów nie jest skomplikowany, problemy pojawiają się przy egzekwowaniu kar za przekroczenie prędkości. Wielu kierowcom nadal udaje się uniknąć odpowiedzialności za przekroczenie prędkości, w związku z czym prawdopodobnie czeka nas zmiana przepisów. Być może już niebawem uniknięcie mandatu z fotoradaru będzie niemożliwe. Czy wpłynie to na poprawę bezpieczeństwa na drogach? Czas pokaże.