Jak przewozić dziecko w samochodzie?

Przewożenie dziecka w samochodzie – Kodeks Drogowy

Prawo o ruchu drogowym nie pozostawia wątpliwości – każde dziecko mające mniej niż 150 centymetrów wzrostu musi być przewożone w foteliku lub przy pomocy innego urządzenia przytrzymującego. Według art. 39 Kodeksu Drogowego: W pojeździe kategorii M1, N1, N2 i N3, o których mowa w załączniku nr 2 do ustawy, wyposażonym w pasy bezpieczeństwa lub urządzenia przytrzymujące dla dzieci, dziecko mające mniej niż 150 cm wzrostu jest przewożone, z wyjątkiem przypadku, o którym mowa w ust. 3b, w foteliku bezpieczeństwa dla dziecka lub innym urządzeniu przytrzymującym dla dzieci, zgodnym z: 1) masą i wzrostem dziecka oraz 2) właściwymi warunkami technicznymi określonymi w przepisach Unii Europejskiej lub w regulaminach EKG ONZ dotyczących urządzeń przytrzymujących dla dzieci w pojeździe. Przy okazji warto wyjaśnić, co oznaczają poszczególne kategorie pojazdów:

• kategoria M1 – pojazdy do przewozu osób, mające nie więcej niż osiem miejsc oprócz siedzenia kierowcy,
• kategoria N1 – pojazdy zaprojektowane i wykonane do przewozu ładunków i mające maksymalną masę całkowitą nieprzekraczającą 3,5 t,
• kategoria N2 – pojazdy zaprojektowane i wykonane do przewozu ładunków i mające maksymalną masę całkowitą przekraczającą 3,5 t, ale nieprzekraczającą 12 t,
• kategoria N3 – pojazdy zaprojektowane i wykonane do przewozu ładunków i mające maksymalną masę całkowitą przekraczającą 12 t.

Po nowelizacji ustawy Prawo o ruchu drogowym zniesiono granicę wieku dziecka (12 lat), po przekroczeniu której mogło ono być przewożone w samochodzie w foteliku lub innym urządzeniu podtrzymującym. Obecnie dzieci i młodzież, których wzrost nie przekracza 150 centymetrów, muszą być przewożone w foteliku lub na specjalnym urządzeniu – niezależnie od wieku. Ustawa przewiduje jednak kilka wyjątków. W ust. 3b art. 39 Kodeksu Drogowego można przeczytać: 3b. Zezwala się na przewożenie w pojeździe kategorii M1, N1, N2 i N3, o których mowa w załączniku nr 2 do ustawy, na tylnym siedzeniu pojazdu, dziecka mającego co najmniej 135 cm wzrostu przytrzymywanego za pomocą pasów bezpieczeństwa w przypadkach, kiedy ze względu na masę i wzrost dziecka nie jest możliwe zapewnienie fotelika bezpieczeństwa dla dziecka lub innego urządzenia przytrzymującego dla dzieci zgodnego z warunkami, o których mowa w ust. 3. Jeśli dziecko przekroczyło wzrost 135 centymetrów i żadne z dostępnych na rynku urządzeń nie jest odpowiednie do jego przewożenia (z uwagi na przykład na wagę dziecka), może ono być przewożone na tylnym siedzeniu, zapięte jedynie w pasy bezpieczeństwa. W dalszej części art. 39 Kodeksu Drogowego znajduje się informacja na temat sposobu przewożenia trzeciego dziecka: 3c. Zezwala się na przewożenie w pojeździe kategorii M1 i N1, o których mowa w załączniku nr 2 do ustawy, na tylnym siedzeniu pojazdu, trzeciego dziecka w wieku co najmniej 3 lat, przytrzymywanego za pomocą pasów bezpieczeństwa, w przypadku gdy dwoje dzieci jest przewożonych w fotelikach bezpieczeństwa dla dziecka lub innych urządzeniach przytrzymujących dla dzieci, zainstalowanych na tylnych siedzeniach pojazdu i nie ma możliwości zainstalowania trzeciego fotelika bezpieczeństwa dla dziecka lub innego urządzenia przytrzymującego dla dzieci. Oznacza to, że jeśli dziecko nie przekroczyło 150 centymetrów wzrostu i skończyło co najmniej trzy lata, a pojawia się konieczność przewiezienia trojga dzieci na tylnym siedzeniu i brakuje miejsca na trzy foteliki, może ono być przypięte jedynie pasami bezpieczeństwa.

Jak przewozić dziecko w samochodzie – przodem czy tyłem do kierunku jazdy?

Według art. 45 Kodeksu Drogowego, kierującemu pojazdem zabrania się: 4) przewożenia w foteliku bezpieczeństwa dla dziecka lub innym urządzeniu przytrzymującym dla dzieci dziecka siedzącego tyłem do kierunku jazdy na przednim siedzeniu pojazdu samochodowego wyposażonego w poduszkę powietrzną dla pasażera, która jest aktywna podczas przewożenia dziecka; Przepis ten dotyczy tylko przedniego siedzenia. Co bardzo ważne, dopóki jest to możliwe (minimum do drugiego roku życia lub do czasu, gdy dziecko przekroczy limit wagi lub wzrostu określanego dla konkretnego fotelika) dziecko powinno być przewożone na tylnym siedzeniu, ustawione tyłem do kierunku jazdy. Dzięki temu szyja i kręgosłup dziecka są o wiele mniej narażone na urazy – na przykład w przypadku stłuczki. Oczywiście za każdym razem obok dziecka powinna siedzieć osoba dorosła. Fotelik lub inne urządzenie podtrzymujące powinno być stosowane zgodnie z zaleceniami producenta. Według art. 39 Kodeksu Drogowego: 3a. Foteliki bezpieczeństwa dla dziecka oraz inne urządzenia przytrzymujące dla dzieci są instalowane w pojeździe, zgodnie z zaleceniami producenta urządzenia, wskazującymi, w jaki sposób urządzenie może być bezpiecznie stosowane.

Jak wybrać fotelik samochodowy?

Od wyboru odpowiedniego fotelika samochodowego zależy bezpieczeństwo dziecka, dlatego warto poznać podstawowe zasady, którymi należy kierować się podczas zakupu. Według przepisów fotelik powinien być zgodny z masą i wzrostem dziecka, a także z właściwymi warunkami technicznymi określonymi w przepisach Unii Europejskiej lub w regulaminach EKG ONZ dotyczących urządzeń przytrzymujących dla dzieci w pojeździe. Przede wszystkim fotelik powinien mieć certyfikat ECE R44-03 lub ECE R44-04 – warto jednak zaznaczyć, że jest to minimalny standard, który pozwala na dopuszczenie fotelika do sprzedaży. O poziomie bezpieczeństwa, które dany fotelik zapewnia dziecku, świadczą wyniki w crash testach – w przypadku certyfikatów ECE R44-03 lub ECE R44-04 foteliki mogą otrzymać ocenę 1, co oznacza, że nie są one bezpieczne. Warto wybierać foteliki, które otrzymują ocenę 5 – są one najbardziej bezpieczne. Przy wyborze fotelika należy zwrócić uwagę m.in. na testy konsumenckie np. ADAC, NHTSA, AA, OEAMTC i ANWB. Podczas wyboru fotelika nie należy kierować się tym, czy dziecku jest wygodnie – fotelik ma za zadanie zapewnić dziecku bezpieczeństwo, a nie dbać o jego wygodę. W przypadku wielu fotelików długotrwała jazda może być mało komfortowa dla dziecka, dlatego warto pamiętać o częstych przerwach.

Jak prawidłowo zapiąć dziecko w foteliku?

Przypinanie fotelika "na oko", bez zapoznania się z dokładnymi zaleceniami producenta, może być fatalne w skutkach. Przed zamontowaniem fotelika należy dokładnie zapoznać się z instrukcją, aby mieć pewność, że jest on zapięty prawidłowo. Przed zapięciem dziecka w foteliku warto pamiętać o kilku zasadach:

• należy zminimalizować ilość ubrań, szczególnie zimą – pozwoli to na usunięcie pustej przestrzeni pomiędzy ciałem dziecka a fotelikiem,
• pomiędzy pasem a klatką piersiową dziecka powinny być tyle przestrzeni, aby osoba dorosła mogła zmieścić tam dłoń – dziecko nie powinno być zbyt ściśnięte, aby mogło swobodnie oddychać,
• pas nad obojczykiem nie powinien zanadto przyciskać dziecka – jeśli niemożliwe jest podniesienie pasów na tyle, aby swobodnie zmieścić tam dłoń, konieczna będzie wymiana fotelika na większy.

Dodatkowo warto przed każdą podróżą samochodem z dzieckiem upewnić się, czy fotelik jest dobrze zamontowany.

Wymiana fotelika po kolizji

Większość producentów fotelików samochodowych dla dzieci zaleca, a najczęściej wymaga, aby każdorazowo po kolizji wymienić fotelik na nowy. Dotyczy to nawet pozornie niegroźnych stłuczek. W momencie zderzenia któryś z elementów fotelika mógł ulec uszkodzeniu – co z kolei może zagrozić bezpieczeństwo dziecka w przypadku poważniejszej stłuczki. Przy okazji warto wspomnieć o tym, aby pod żadnym pozorem nie przewozić dziecka w foteliku, który był już używany. Nie ma pewności, czy dany fotelik nie znajdował się w pojeździe podczas wypadku drogowego. Nie ma tutaj miejsca na oszczędności – bezpieczeństwo dziecka jest najważniejsze, dlatego należy kupić fotelik nieużywany, spełniający najwyższe standardy bezpieczeństwa.

Jak przewozić dziecko w samochodzie – podsumowanie

Przewożenie dziecka w samochodzie może być stresującym doświadczeniem, szczególnie dla świeżo upieczonych rodziców. Oczywiście zachowanie szczególnej ostrożności podczas jazdy jest tutaj niezbędne, jednak dobrej jakości fotelik to gwarancja bezpieczeństwa malucha. Warto wybrać fotelik, który osiągnął najwyższe oceny w crash testach. Oprócz tego fotelik powinien być idealnie dopasowany do wzrostu i masy ciała dziecka. Starsze dzieci z pewnością będą namawiały rodziców na jazdę bez fotelika, szczególnie kiedy skończą 12 lat, jednak w przypadku niższych dzieci warto zaczekać z odstawieniem fotelika nieco dłużej – w końcu bezpieczeństwo podczas jazdy jest najważniejsze.