Kara UFG - kiedy zostanie umorzona?
Kary wymierzane przez Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny za brak obowiązkowej polisy OC, mocno wzrastały w ciągu ostatnich lat. W 2012 r. podstawowa kara za brak ubezpieczenia samochodu osobowego przez ponad 14 dni wynosiła równe 3000 zł. Analogiczna stawka z 2019 r. jest o połowę wyższa (4500 zł). W 2020 r. ta kara będzie już bliska 5000 zł. Perspektywa jednorazowego zapłacenia około 4500 zł - 5000 zł stanowi problem dla mniej zamożnych gospodarstw domowych. Na szczęście Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny przewidział możliwość rozłożenia kary za brak OC na raty albo odroczenia jej płatności. W szczególnych sytuacjach możliwe jest także częściowe lub całkowite umorzenie wspomnianej kary. Postanowiliśmy wytłumaczyć, jak działają takie preferencje dla dłużnika UFG.
Wysokości karnej stawki nie można negocjować…
W pierwszej kolejności warto przypomnieć, że osoba ukarana przez Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny za brak obowiązkowej polisy OC, nie może negocjować wysokości stawki karnej. Taka kara zawsze wynika bowiem z przepisów ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych. Wspomniana ustawa już od dość dawna określa poziom kary za brak OC jako pewną część lub wielokrotność najniższego wynagrodzenia. Przykładowo, kara dla właściciela samochodu osobowego za brak ciągłości ochrony (OC) przez 4 dni - 14 dni, stanowi równowartość „najniższej krajowej” (2250 zł w 2019 r.). Jeżeli posiadacz samochodu osobowego nie miał polisy dłużej niż przez 14 dni (w danym roku kalendarzowym), to stawka karna wzrasta do dwukrotności płacy minimalnej. W związku z powyższym, obowiązujące przepisy nie pozostawiają możliwości negocjowania kary za brak OC. Istnieje natomiast opcja umorzenia wspomnianej kary (całkowitego lub częściowego), przedłużenia terminu jej płatności albo rozłożenia zobowiązania na raty. Szczegółowe zasady stosowania takich umorzeń oraz ulg w spłacie określa dokument dostępny na stronie internetowej Ubezpieczeniowego Funduszu Gwarancyjnego („Regulamin umarzania wierzytelności Funduszu z tytułu opłat, odstępowania od dochodzenia zwrotów wypłaconych świadczeń i poniesionych kosztów (roszczeń regresowych) oraz udzielania ulg w ich spłacie”). Informacje dotyczące umorzeń i ulg w spłacie zawiera również Statut UFG.
Umorzenie długu będzie dość trudne do uzyskania
Jak nietrudno się domyślić, wielu kierowców chciałoby umorzenia kary nałożonej przez UFG (najlepiej całkowitego). W praktyce okazuje się jednak, że taka preferencja jest dość trudna do uzyskania. Łatwiej będzie można uzyskać podzielenie opłaty karnej na raty albo przedłużenie (prolongatę) jej terminu płatności. Zgodnie ze Statutem Ubezpieczeniowego Funduszu Gwarancyjnego, umorzenie zobowiązań osoby fizycznej wynikających z opłaty karnej (oraz ewentualnych odsetek) może nastąpić w razie:
- śmierci dłużnika, który nie pozostawił majątku albo pozostawił majątek niepodlegający egzekucji
- wyjątkowo ciężkiej sytuacji materialnej i majątkowej zobowiązanego (braku majątku lub dochodów wystarczających do zaspokojenia roszczeń UFG)
- trudnej sytuacji życiowej dłużnika (tzn. stanu rodzinnego/zdrowotnego dłużnika lub jego bliskich wskazującego, że dochodzenie roszczeń przez Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny byłoby sprzeczne z zasadami współżycia społecznego)
- nieopłacalności dochodzenia wierzytelności (mowa o sytuacji, gdy koszty „ściągnięcia” długu byłyby wyższe od uzyskanej kwoty)
Statut UFG wskazuje również, że udzielenie ulgi w spłacie (tzn. rozłożenie kary na raty albo odroczenie jej terminu płatności) jest możliwe ze względu na wyjątkowo trudną sytuację materialną, majątkową lub życiową ukaranego.
Swoje problemy ze spłatą trzeba będzie udowodnić
Warto pamiętać, że z wnioskiem o ulgę w spłacie długu albo jego umorzenie (ze względu na swoją trudną sytuację), musi wystąpić sam ukarany. Kolejną ważną kwestią jest indywidualny i uznaniowy charakter decyzji podejmowanej przez Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny. Właśnie dlatego wniosek o umorzenie wierzytelności lub udzielenie ulgi w spłacie (dostępny na stronie UFG) dłużnik musi wypełnić bardzo starannie. We wspomnianym wniosku trzeba podać przyczyny swojej trudnej sytuacji życiowej, majątkowej lub materialnej oraz pewne informacje dotyczące dochodów. Osoby powołujące się np. na brak pracy lub trudną sytuację zdrowotną, powinny załączyć do wniosku zaświadczenie z urzędu pracy lub zaświadczenie lekarskie. Przy wypełnianiu wniosku warto pamiętać o udzieleniu potrzebnych zgód na przetwarzanie danych osobowych. Wszystkie osoby trzecie, których dane zostały użyte we wniosku (przykład: małżonka), powinny wiedzieć o tym fakcie. Jeżeli Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny uzna, że przedstawiona dokumentacja jest niekompletna lub niewystarczająca, to wnioskodawca zostanie wezwany do jej uzupełnienia. Regulamin Ubezpieczeniowego Funduszu Gwarancyjnego dotyczący umorzeń i ulg wskazuje, że wniosek dłużnika powinien zostać rozpatrzony przed upływem dwóch miesięcy od jego wpływu do tej instytucji. Zarząd UFG podejmuje decyzję odnośnie umorzenia albo udzielenia ulgi w spłacie po wcześniejszym uzyskaniu opinii specjalnej Komisji Do Spraw Umorzeń. Warto pamiętać, że decyzja Zarządu Ubezpieczeniowego Funduszu Gwarancyjnego w sprawie umorzenia długu lub zmiany warunków spłaty jest ostateczna. Nie będzie można się od niej odwołać. To stanowi różnicę w stosunku do samej kary za brak OC, którą można kwestionować przed sądem.