Jak zachować się podczas kontroli drogowej?

Kontrola drogowa bywa stresującym przeżyciem dla wielu kierowców. Zazwyczaj jest ona związana z popełnieniem wykroczenia drogowego, ale może być także zwykłą rutynową kontrolą. Sprawdź, jak zachować się podczas kontroli drogowej oraz czego może wymagać od Ciebie policjant.
Kiedy i gdzie może zatrzymać Cię policja?
Umundurowany funkcjonariusz policji może zatrzymać Cię do kontroli właściwie w każdym miejscu i o każdej porze – zarówno w dzień, jak i w nocy oraz w terenie zabudowanym i niezabudowanym. Co więcej – nie musi używać lizaka i latarki. Żeby zwrócić Twoją uwagę i wskazać obowiązek zatrzymania – wystarczy zwykły gest ręką.
Warto pamiętać o tym, że do kontroli kierowcy uprawnieni są nie tylko policjanci, ale także:
- Inspekcja Transportu Drogowego,
- Służba Celno-Skarbowa,
- Straż Graniczna,
- Żandarmeria Wojskowa,
- Straż Miejska i Straż Gminna,
- Straż Leśna i Straż Parku.
Jeśli chodzi o samo miejsce zatrzymania – wskaże Ci je policjant. Ważne jest to, żeby pojazd był zatrzymany w miejscu bezpiecznym. Jeśli Twój pojazd nie znajduje się w takim miejscu (na przykład kiedy zatrzymanie ma miejsce na ruchliwej drodze albo na światłach) – wtedy policjant może Ci wydać polecenie jazdy za pojazdem policyjnym. Zazwyczaj jednak policjanci wybierają bezpieczne miejsce do mierzenia prędkości i przeprowadzania rutynowych kontroli, na przykład wysepkę przy drodze albo mało ruchliwy parking.
Jakie są prawa i obowiązki policjanta?
Funkcjonariusz policji, tak samo jak każdy obywatel, ma swoje odpowiednio określone prawa i obowiązki. Podstawowe obowiązki policjanta podczas kontroli drogowej to:
- podanie swojego stopnia służbowego oraz imienia i nazwiska (w przypadku kiedy policjant jest nieumundurowany, musi także okazać swoją legitymację służbową),
- podanie przyczyny zatrzymania.
Oprócz podstawowych obowiązków policjanta, warto znać także jego prawa. Każdy policjant ma między innymi prawo do:
- sprawdzenie dokumentów auta, kierowcy oraz pasażerów,
- kontroli stanu technicznego pojazdu,
- przeprowadzenia badania alkomatem zarówno kierowcy jak i pasażerów,
- sprawdzenia zapisów tachografu w ciężarówce,
- wydania polecenia wyłączenia silnika pojazdu,
- wydania polecenia opuszczenia pojazdu,
- zatrzymania dokumentów uprawniających do kierowania i używania pojazdu,
- kierowania kontrolowanym pojazdem (na przykład, żeby ocenić jego stan techniczny).
Jakie są prawa i obowiązki kierowcy?
Każdy kierowca, tak samo jak policjant, ma swoje określone prawa. W szczególności ma on prawo do:
- zapoznania się z nagraniem lub wynikiem dokonanego pomiaru,
- prośby o powtórzenie badania pomiaru obecności alkoholu lub substancji odurzających we krwi,
- zakwestionowania zasadności lub wysokości mandatu,
- złożenia zażalenia na sposób, w jaki została przeprowadzona kontrola drogowa,
- wglądu w papiery potwierdzające legalność urządzeń pomiarowych.
Kiedy nie musisz zatrzymać się do kontroli?
Jak już dowiedziałeś się z tego artykułu, umundurowany policjant może zatrzymać Cię zawsze i wszędzie. Inaczej sprawa wygląda, jeśli policjant, który chce zatrzymać Cię do kontroli jest nieumundurowany. Jeśli taka sytuacja ma miejsce w obszarze niezabudowanym – masz prawo nie zatrzymać się i pojechać dalej. W tym momencie Twoim obowiązkiem jest wykonanie telefonu na policję i poinformowanie o całej sytuacji. Możesz być pewny, że policja poprosi Cię także o podjechanie na najbliższy komisariat lub posterunek. Pamiętaj – bezpieczeństwo przede wszystkim! Jeśli znajdujesz się w nocy gdzieś poza miastem i widzisz podejrzaną osobę, która podaje się za funkcjonariusza policji – nie ryzykuj i nie zatrzymuj się – masz do tego pełne prawo!
Co z dowodem rejestracyjnym i prawem jazdy?
Warto być na bieżąco z aktualnie obowiązującymi przepisami, także tymi dotyczącymi kierowców. Jak już zapewne wiesz, od 1 października 2018 roku nie musisz wozić przy sobie dowodu rejestracyjnego pojazdu oraz potwierdzenia opłacenia polisy OC. Podczas kontroli drogowej policja wszystkie te informacje może sprawdzić w CEPiKu. Od 5 grudnia dodatkowo nie musisz mieć przy sobie prawa jazdy. Tak właściwie to teraz wychodząc z domu do auta musisz mieć przy sobie tylko… kluczyki.
Kontrola trzeźwości – co warto wiedzieć?
Wielu kierowców – nawet tych, którzy trzymają się z daleka od alkoholu, kiedy prowadzą samochód – obawiają się kontroli trzeźwości. Dlaczego tak się dzieje? Przede wszystkim dlatego, że badanie alkomatem czasem może trochę oszukać wynik. Żeby badanie wykazało niedopuszczalny poziom stężenia alkoholu we krwi, potrzeba naprawdę niewiele. Zazwyczaj wystarczy zjedzenia batonika z alkoholem czy wdychanie oparów z płynu do spryskiwaczy. Czasem mylące może okazać się nawet wypłukanie zębów płynem do płukania czy też wypicie syropu na kaszel. Oczywiście im mniej czasu minęło np. zjedzenia batona z alkoholem, tym większa szansa, że alkomat pokaże nieprawidłowy wynik. W takiej sytuacji jako kierowca możesz poprosić o wykonanie badania po kilku minutach. Jeśli jesteś pewny, że nie piłeś alkoholu, a alkomat mimo to pokazuje niedozwolone stężenie alkoholu we krwi – możesz poprosić o wykonanie ponownego badania, tylko że alkomatem stacjonarnym, który jest dużo dokładniejszy. W niektórych przypadkach może być wykonane także badanie krwi.
Kilka wskazówek, które mogą Ci się przydać podczas kontroli
Kontrola przez policję nie należy raczej do rzeczy przyjemnych. Żeby przyniosła Ci jak najmniej stresu, warto żebyś był do niej jak najlepiej przygotowany i wiedział, jak będzie przebiegać. Przygotowaliśmy dla Ciebie na końcu kilka wskazówek, które mogą okazać się niezbędne podczas kontroli policyjnej:
- przede wszystkim zachowaj spokój i nie denerwuj się – jeśli nie zrobiłeś nic złego, a kontrola to czysta formalność. Po co więc niepotrzebnie się stresować?
- po zatrzymaniu przez policję w pierwszej kolejności uchyl swoją szybę oraz trzymaj obie ręce na kierownicy – dalsze polecenia wyda Ci funkcjonariusz policji,
- nie odpinaj pasów bezpieczeństwa – wielu kierowców niestety po zatrzymaniu od razu odpina pasy, a nie chciałbyś chyba, żeby skończyło się to mandatem?
- nie gaś silnika – jeśli będziesz miał to zrobić, poinformuje Cię o tym policjant, który przeprowadza kontrolę,
- jeśli już otrzymałeś mandat – nie dyskutuj z policjantem na temat Twoich znajomości w policji oraz nie proponuj łapówek – mimo że takie numery dobrze wychodzą w filmach, to w prawdziwym życiu zamiast pomóc – zdecydowanie przynoszą przeciwny skutek,
- jeśli uważasz, że funkcjonariusz policji bezprawnie wlepił Ci mandat i chcesz wnieść pozew do sądu lub złożyć zażalenie, nie mów o tym na głos. W przeciwnym razie policjanci mogą przygotować sobie odpowiednie argumenty świadczące na Twoją niekorzyść, przez co trudniej będzie wygrać Ci całą sprawę,
- i ostatnia zasada – jeździj ostrożnie i przepisowo – dzięki temu znacznie zmniejszysz swoje szanse na zatrzymanie przez policję.
Jak zachować się podczas kontroli drogowej – podsumowanie
Kontrola drogowa to stresujące przeżycie – szczególnie dla młodych kierowców, którzy po raz pierwszy zostali zatrzymani przez policję. O ile jest to rutynowa kontrola, najczęściej nie jest ona tak straszna – po prostu strach ma wielkie oczy. Niemniej jednak warto zawczasu dowiedzieć się, jak wygląda kontrola drogowa, jakie są obowiązki i prawa kierowcy i policji i jak należy się zachować. Dzięki temu łatwiej będzie Ci zachować spokój w czasie kontroli drogowej.