Podatek od darowizny samochodu – co warto wiedzieć?

Czym jest darowizna samochodu?

Darowizna występuje najczęściej w rodzinie – kiedy rodzic chce przekazać samochód swojemu dziecku, mąż żonie lub dziadek wnukowi. Oznacza ona bezpłatne przekazanie świadczenia darczyńcy kosztem swojego majątku – przepisy nie regulują tego, komu można przekazać darowiznę ani co może być jej przedmiotem, w związku z czym panuje tutaj całkowita dowolność. Darowizna ma charakter nieodpłatny – osoba przekazująca świadczenie nie otrzymuje z tytułu darowizny żadnych korzyści majątkowych. Oprócz tego darowizna nie może być związana z działalnością gospodarczą żadnej ze stron. To, czy niezbędne będzie opłacenie podatku od darowizny, zależy od kilku czynników – między innymi od stopnia pokrewieństwa. Niemniej jednak w każdym przypadku konieczne jest sporządzenie umowy darowizny.

Umowa darowizny – co musi zawierać?

W każdym przypadku – niezależnie od stopnia pokrewieństwa czy przedmiotu świadczenia – niezbędne jest sporządzenie umowy darowizny. Pozwala ona na zabezpieczenie interesów zarówno darczyńcy, jak i obdarowywanego. Tego typu umowa może być spisana na zwykłej kartce papieru – dokument nie musi posiadać noty notarialnej. Pozwala to na uniknięcie dodatkowych kosztów.

Umowa darowizny powinna zawierać następujące elementy:

• szczegółowe informacje na temat stron transakcji, czyli darczyńcy i obdarowywanego: imię, nazwisko, nr PESEL, nr dowodu osobistego, adres,
• datę i miejsce zawarcia umowy,
• dokładne dane na temat przedmiotu darowizny – jeżeli jest to samochód, w umowie powinny znaleźć się informacje na temat marki, modelu, roku produkcji, numeru VIN,
• oświadczenie darczyńcy o pełni praw do przedmiotu darowizny,
• oświadczenie obdarowanego o przyjęciu darowizny,
• numeru rejestracyjnego oraz dane dotyczące silnika,
• wartość darowizny,
• termin przekazania darowizny.

Z tak przygotowaną umową należy zgłosić się do Urzędu Skarbowego. Odpowiedni urzędnik oceni, jaka jest dokładna wartość darowizny oraz jaki stopień pokrewieństwa łączy darczyńcę z obdarowywanym – na tej podstawie zostanie wyliczona wysokość podatku.

Podatek od darowizny – jego wysokość zależy od stopnia pokrewieństwa

Wysokość podatku od darowizny zależy przede wszystkim od stopnia pokrewieństwa pomiędzy darczyńcą a obdarowywanym. Im dalsze będzie pokrewieństwo, tym wyższy będzie podatek. Ustawa o podatku od spadków i darowizn, pochodzący z 28 lipca 1983 roku, określa trzy grupy podatkowe w przypadku darowizn. Do poszczególnych grup podatkowych zalicza się:

• grupa I – małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, zięcia, synową, rodzeństwo, ojczyma, macochę i teściów,
• grupa II – zstępnych rodzeństwa, rodzeństwo rodziców, zstępnych i małżonków pasierbów, małżonków rodzeństwa i rodzeństwo małżonków, małżonków rodzeństwa małżonków, małżonków innych zstępnych,
• grupa III – innych nabywców.

Za rodziców w rozumieniu ustawy uważa się również przysposabiających, a za zstępnych także przysposobionych i ich zstępnych

W każdej z grup występuje odpowiednia kwota, wolna od podatku:

• 9 637 zł – jeżeli nabywcą jest osoba zaliczona do I grupy podatkowej,
• 7 276 zł – jeżeli nabywcą jest osoba zaliczona do II grupy podatkowej,
• 4 902 zł – jeżeli nabywcą jest osoba zaliczona do III grupy podatkowej.

Ile wynosi podatek od darowizny samochodu?

Wysokość podatku od darowizny samochodu zależna jest od grupy podatkowej oraz od wysokości darowizny. W przypadku grupy I podatki wyglądają następująco:

• darowizna o wartości do 10 278 zł – 3 procent,
• od 10 279 do 20 556 zł – 5 procent podatku,
• powyżej 20 557 zł – 7 procent podatku.

W przypadku II grupy podatkowej podatki są odpowiednio wyższe – wynoszą 7 procent do kwoty 10 278 zł, 9 procent w przypadku kwoty od 10 279 do 20 556 zł i 12 procent, gdy wartość darowizny przekracza 20 556 zł.

W trzeciej grupie podatkowej podatki są najwyższe – wynoszą odpowiednio 12, 16 i 20 procent.

Osoby z I grupy podatkowej mogą być zwolnione z podatku, nawet jeśli wartość pojazdu przekracza 9 637 zł. Wystarczy w ciągu sześciu miesięcy od jej nabycia zgłosić Naczelnikowi Urzędu Skarbowego formularz SD-Z2.

Darowizna samochodu a ubezpieczenie OC

Darowiznę samochodu należy zgłosić ubezpieczycielowi w ciągu 14 dni. Osoba obdarowana może w dalszym ciągu korzystać z OC, aż do momentu wygaśnięcia ubezpieczenia. Po tym okresie może je przedłużyć lub wypowiedzieć umowę. Należy pamiętać, że w przypadku darowizny umowa OC nie będzie odnowiona automatycznie. Jeżeli osoba obdarowywana postanowi zrezygnować z dotychczasowego ubezpieczenia, na przykład znajdzie tańsze OC, może wypowiedzieć umowę – okres wypowiedzenia wynosi 30 dni. W tym przypadku darczyńca może ubiegać się o zwrot kosztów zakupu polisy.

Podatek od darowizny samochodu – podsumowanie

Darowizna to jedna z najczęstszych form przekazywania pojazdów – szczególnie w przypadku najbliższych członków rodziny, jak rodzice i dzieci. Nie warto zapominać o sporządzeniu umowy darowizny – Urząd Skarbowy może domagać się wyjaśnienia. Formalności w przypadku darowizny są stosunkowo proste, a złożenie odpowiedniego pisma w Urzędzie może ochronić obdarowywanego przed koniecznością płacenia podatku – warto zatem czym prędzej zająć się wszystkimi formalnościami i cieszyć się darowizną.