Odwołanie podróży i odwołanie imprez – czy można odzyskać pieniądze?

Epidemia koronawirusa wywołała wiele pytań dotyczących odwoływania podróży oraz imprez. Kiedy można odwołać wydarzenie? Czy możliwe jest odzyskanie wpłaconych wcześniej pieniędzy? Ryzyko wystąpienia infekcji koronawirusem SARS-CoV-2 (COVID-19) spowodowało duże zakłócenia w branży turystycznej, a także eventowej. Odwoływane są wyjazdy wakacyjne, koncerty, festiwale, wydarzenia sportowe i innego rodzaju zdarzenia. Koronawirus błyskawicznie rozprzestrzenia się w większych skupiskach ludzi, w tym między innymi na wyjazdach wakacyjnych, podczas imprez kulturalnych czy sportowych. W związku z tym zdecydowana większość osób, które zdecydowały się na wykupienie takich eventów, nie chce w nich uczestniczyć w obawie o zakażenie. Jakie prawa w obliczu zaistniałej sytuacji ma konsument? Sprawdź!
Co o sytuacji epidemicznej mówią przepisy prawa?
Sytuacja epidemii, klęsk żywiołowych oraz innych nieprzewidzianych zdarzeń w kontekście wyjazdów turystycznych została opisana w przepisach prawa.
Zastosowanie ma tutaj z art. 47 ust. 4 ustawy o imprezach turystycznych, który traktuje na temat odstąpienia od umowy o udział w imprezie turystycznej lub jej rozwiązaniu.
Przepisy wskazują, że:
„Podróżny może odstąpić od umowy o udział w imprezie turystycznej przed rozpoczęciem imprezy turystycznej bez ponoszenia opłaty za odstąpienie w przypadku wystąpienia nieuniknionych i nadzwyczajnych okoliczności występujących w miejscu docelowym lub jego najbliższym sąsiedztwie.”
W takiej sytuacji „podróżny może żądać wyłącznie zwrotu wpłat dokonanych z tytułu imprezy turystycznej, bez odszkodowania lub zadośćuczynienia w tym zakresie.” Wobec tego organizator wydarzenia jest zobowiązany do zwrócenia wszystkich poniesionych przez klienta opłat.
Z kolei w przypadku wydarzeń takich, jak koncerty, zastosowanie posiada art. 495 par. 1 Kodeksu Cywilnego, który wskazuje, że:
„Jeżeli jedno ze świadczeń wzajemnych stało się niemożliwe wskutek okoliczności, za które żadna ze stron odpowiedzialności nie ponosi, strona, która miała to świadczenie spełnić, nie może żądać świadczenia wzajemnego, a w wypadku, gdy je już otrzymała, obowiązana jest do zwrotu według przepisów o bezpodstawnym wzbogaceniu.”
Oznacza to zatem, że jeśli organizator wydarzenia nie może zrealizować koncertu czy festiwalu, wówczas zobowiązany jest do zwrotu pieniędzy za wydarzenie.
Przepisy te jednak interpretowane są na różne sposoby. Kiedy zatem uczestnik danego eventu może otrzymać pełną kwotę wpłaconą do organizatora?
Czy podróżny zawsze może skorzystać z bezkosztowego odstąpienia od umowy?
Jak wskazują eksperci w dziedzinie prawa, uczestnik wydarzenia może odstąpić od umowy w sytuacji, gdy pojawiło się nieuniknione i nadzwyczajne zdarzenie mające znaczący wpływ na dany event.
Przykładowo, podróżny nie może bezkosztowo zrezygnować z wyjazdu na wakacje w miejsce, w którym wykryto przypadki koronawirusa tylko dlatego, że takie przypadki się pojawiły. Może jednak zrobić to wtedy, gdy zablokowana jest możliwość lotu lub odwołano udział w wydarzeniu, którego celem był dany wyjazd, na przykład mecz piłkarski, wizyta w muzeum.
Sytuacja jest skomplikowana także dlatego, że przepisy art. 47 ustawy o imprezach turystycznych nie odnoszą się do zdarzeń przyszłych, dlatego też nie jest możliwe zastosowanie ich do wycieczek mających odbyć się za kilka miesięcy.
W przypadku odwołania imprezy jak koncert czy festiwal, celem jest samo uczestnictwo w wydarzeniu, dlatego też organizator jest zobowiązany do udostępnienia opcji zwrotu poniesionych kosztów, czyli zakupionych biletów.
Istnieje możliwość przeniesienia terminu eventu
W związku z zaistniałą sytuacją organizatorzy wydarzeń – wycieczek, koncertów oraz innych eventów – udostępniają swoim klientom możliwość przełożenia terminu wydarzenia.
W przypadku wycieczek turystycznych taka opcja możliwa jest przede wszystkim w przypadku wydarzeń, które dopiero mają się odbyć i dla których nie zachodzą wystarczające okoliczności do bezkosztowego odstąpienia od umowy.
Dodatkowe przypadki, gdy można odstąpić od umowy
Warto także wskazać, że konsumenci mogą skorzystać z dodatkowych opcji przy odstąpieniu od umowy. Jest to możliwe wtedy, gdy:
- zawarto umowę na odległość, na przykład przez internet – wtedy w terminie 14 dni można odstąpić od umowy bez podawania przyczyny i ponoszenia kosztów
- doszło do zmiany głównych właściwości usług turystycznych, na przykład zmiany hotelu, trasy wycieczki objazdowej, znacznej zmiany godziny wylotu
Można zwrócić się o pomoc do rzecznika konsumentów lub prawnika
W przypadku, gdy pojawiłyby się problemy związane z odzyskaniem środków od organizatora wydarzenia, konsument ma możliwość skorzystania z pomocy rzecznika konsumenta lub prawnika.
Specjalista będzie mógł przeanalizować daną sytuację i zasugerować odpowiednie kroki, które pozwolą na odzyskanie pieniędzy lub też znalezienie innego, satysfakcjonującego rozwiązania.
Podsumowując, obecna sytuacja epidemii koronawirusa spowodowała znaczne zawirowania na rynku turystycznym, a także eventowym. Powyższe przepisy mają także zastosowanie do innych nieprzewidzianych, nadzwyczajnych sytuacji, na przykład klęsk żywiołowych, terroryzmu.