Przewóz z grzeczności a odpowiedzialność kierowcy
W porządku prawnym, który reguluje kwestie związane z odpowiedzialnością kierowców na drodze, ustawodawca wprowadził pojęcie, jakim jest przewóz z grzeczności. To bardzo ważny element sytuacji i rzeczywistości drogowej, ponieważ w dużym stopniu reguluje kwestie winy, ryzyka, odpowiedzialności i odszkodowania wszystkich pozostałych uczestników ruchu drogowego. Jak zatem kształtuje się ta sytuacja i jakie znaczenie w polskim prawie drogowym i ubezpieczeniowym ma przewóz z grzeczności? Oto najważniejsze informacje.
Przewóz z grzeczności
W pierwszej kolejności należałoby zatem przeanalizować kwestię samego przewozu z grzeczności. Kiedy mamy z nim do czynienia, kiedy jest to przewóz z grzeczności, a kiedy jest to po prostu usługa nieodpłatna, bo to są dwie zupełnie różne kwestie. Przewozem z grzeczności może być podwiezienie autostopowicza spotkanego przypadkowo na drodze. To jednorazowa przysługa, która polega na przewiezieniu autostopowicza z jednego punktu do drugiego. Taki transport jest jak najbardziej grzecznościowy, chyba że kierowca zażąda opłaty, co raczej się nie zdarza. Przewozem z grzeczności będzie również okazjonalne podwiezienie sąsiada do pracy, czy znajomych do sklepu. Takie przysługi, które nie mają charakteru wzajemności czy bezpłatnej usługi będą więc zakwalifikowane do opisywanej kategorii. Z przewozem z grzeczności nie mamy natomiast do czynienia, gdy dwóch znajomych wymiennie podwozi się do pracy lub podwożą swoje dzieci do szkoły. Jest to usługa i to nawet nie tyle nieodpłatna, co rozliczana bezgotówkowo. Rozliczenie zaś opiera się na zasadzie usługa za usługę i właśnie dlatego uznanie tego, jako przewóz z grzeczności jest po prostu niemożliwe.
Odpowiedzialność kierowcy
Drugim aspektem w tym kontekście jest odpowiedzialność kierowcy. Odpowiedzialność kierowcy rozpatrywana jest w kategoriach winy i ryzyka. Jeżeli bowiem dojdzie do wypadku samochodowego, który zostanie spowodowany przez kierowcę przewożącego pasażera na zasadzie przewozu z grzeczności, wówczas mówimy o winie kierowcy. To on spowodował wypadek, to jego wina i jego odpowiedzialność. W takiej sytuacji poszkodowany przewożony z grzeczności ma prawo ubiegać się o odszkodowanie i z pewnością je otrzyma. Wina kierowcy przewożącego jest bezsporna, a co za tym idzie, jego odpowiedzialność również. Jeżeli do zdarzenia drogowego dojdzie z powodu nieprawidłowego działania czy zachowania się drugiego kierowcy, to wówczas mamy do czynienia z kategorią ryzyka i odpowiedzialności w ramach ryzyka. Co istotne w tym momencie, to osoba przewożona z grzeczności, nie otrzyma w tej sytuacji odszkodowania. Poszkodowany kierowca oczywiście zostanie objęty ochroną i dostanie wypłatę z polisy, natomiast przewożony z grzeczności nie ma uprawnień do takiej wypłaty. Jeżeli jednak jest to usługa świadczona na zasadzie wzajemności lub usługa odpłatna, to oczywiście zmienia to całkowicie sytuację i osoba przewożona również jest objęta ochroną ubezpieczeniową. Zagadnienie przewozu z grzeczności jest dość skomplikowane i złożone. Odpowiedzialność kierowcy, który decyduje się na przewóz z grzeczności jest zróżnicowana zależnie od tego, jak wygląda sytuacja drogowa i kto jest rzeczywistym sprawcą wypadku. Ustalenie zaś tej kwestii ma istotny wpływ na to, czy przewożony otrzyma wypłatę odszkodowania czy nie.
